MetaMask, kullanıcıların Ethereum ve Solana uyumlu blokzincirleriyle etkileşime geçmesine olanak tanıyan bir kripto para cüzdanıdır. Hem tarayıcı eklentisi hem de indirilebilir bir uygulama olarak kullanılabilir. MetaMask kullanılarak Ethereum ve ERC-20 token’ları saklanabilir, gönderilip alınabilir.
MetaMask kullanıcıların hiçbir bilgisini saklamaz. Bu bilgiler arasında e-posta adresiniz, parolanız, gizli kurtarma ifadeniz veya diğer özel anahtarlarınız bulunur. Böylece kullanıcılar platformdaki kimliklerinin üzerinde tam kontrole sahip olur. Hesabınızı oluşturduktan sonra portföyünüzü yönetebilir, merkeziyetsiz uygulamalarla (dApp) etkileşime geçebilir ve NFT (Non-fungible token) çıkarabilirsiniz.
MetaMask ne zaman ve kim tarafından kuruldu?
MetaMask, 2016 yılında eski Apple çalışanı Aaron Davis tarafından kurulmuştur. MetaMask’ın arkasındaki şirket Ethereum kurucu ortağı Joseph Lubin tarafından 2014 yılında kurulan ConsenSys olarak bilinir.
MetaMask ne işe yarar?
MetaMask, kullanıcıların kripto paralarını saklamasına ve dApp’lerle etkileşime geçmesine yardımcı olur. Hem tarayıcı uzantısı olarak kullanılması hem de uygulama olarak indirilebilmesi kullanışlı bir özelliktir. NFT’leri de destekler. Böylece MetaMask’ı kullanarak NFT mint edebilirsiniz (çıkarabilirsiniz). Ayrıca direkt platform üzerinden token swap’lemek (takas) de mümkündür.
Kullanıcıların kendi özel anahtarları üzerinde tam kontrolü vardır. Ayrıca dilerlerse varlıklarını başka bir soğuk cüzdanla eşleştirip ekstra koruma sağlayabilirler. Özetlemek gerekirse uygulamayı kripto para cüzdanı, dApp’lerle etkileşim, token swap’leme, farklı blokzinciri ağlarına bağlanma ve güvenli bir saklama alanı için kullanabilirsiniz.
MetaMask nasıl kullanılır?
MetaMask’ı tarayıcı uzantısı ya da uygulama olarak kullanmaya başlayabilirsiniz. Desteklenen tarayıcılar Chrome, Firefox, Edge ve Brave’dir. MetaMask resmi web sitesini ziyaret ettiğinizde sağ üst tarafta “MetaMask’i edin” butonunu göreceksiniz. Buraya tıkladıktan sonra hangi tarayıcıyı kullanıyorsanız ona bir uzantı olarak cüzdanınızı ekleyebilirsiniz. Mobilden kullanmak isterseniz App Store ya da Play Store üzerinden indirebilirsiniz.
Cüzdanı kullanmaya başladığınızda karşınıza iki seçenek çıkacak. Bunlardan biri yeni bir cüzdan oluşturmanızı söylerken diğeri var olan bir cüzdanı aktarmanızı ister. Var olan bir cüzdanı aktarmak için o cüzdandaki 12 kelimelik kurtarma (seed) ifadesini bilmeniz gerekir. Bu noktadan sonra artık cüzdanınıza fon aktarımı yapmaya başlayabilirsiniz. Cüzdan adresinizi kopyalayıp dilediğiniz borsadan para çekme işleminizi yapabilirsiniz.
MetaMask nasıl çalışır?
MetaMask, tarayıcınızla blokzinciri dünyası arasında bir köprü olarak çalışır. Bu cüzdanı kullanarak hem kripto paralarınızı saklayabilir hem de çeşitli web3 ürünleriyle etkileşime geçebilirsiniz. MetaMask’ın önem verdiği ilk adım özel (private key) ve genel (public key) anahtarlarınızı koruma altına almaktır. Ayrıca uygulama gizli kurtarma ifadenizi de bünyesinde bulundurmaz. Burada sizin de bu anahtarları kimseyle paylaşmamanız önemlidir.
MetaMask’ı kullanırken gas ücretleriyle sıklıkla karşılaşırsınız. Gas, işlemlerin gerçekleştirilmesi için ne kadar işlem gücü gerekeceğinin ölçü birimidir. Her gas birimi için temel bir ücret ödenir. İşlem tamamlandığında bu gaz birimleri yakılır. Böylece tamamen dolaşımdan silinirler. Eğer işlemlerinizin önceliklendirilmesini isterseniz gaz birimi başına ekstra ücret ödeyebilirsiniz. Gas başına ödediğiniz ücret hangi ağı kullanıyorsanız onun kendi token’ı üzerinden yapılır. MetaMask direkt olarak bir gas ücreti talep etmese de kullanılan ağlar işlemler için gas ücreti talep edeceklerdir.
Bir dApp’le etkileşiminizi sağlamak için MetaMask bir node sağlayıcısına ulaşarak blokzinciri ağına bağlanır. İşlem verilerini daha sonra onaylamanız için hazırlar. Bu tarz tüm işlemler için manuel onayınız gerekir. Bunun yanı sıra direkt olarak uygulamayı kullanarak token swap’leyebilmeniz de mümkündür. Bunun için yalnızca kullandığınız ağa bağlı olarak bir gas ücreti talep edilir. Son olarak sizi NFT’lere de bağlayarak bunların alım satımını yapmanıza ve NFT mint etmenize olanak tanır.
MetaMask kullanım alanları
MetaMask’ı kripto para alım satım işlemleri, staking, gerçek hayattaki alışverişler, dApp’lerle etkileşim ve token swap’lemek için kullanabilirsiniz. Kripto para alım satım işlemleri için MetaMask hesabınıza girdiğinizde ana sayfada “kripto para al” seçeneğini göreceksiniz. Burayı kullanarak direkt olarak istediğiniz miktarda istediğiniz kripto parayı alabilirsiniz. Staking için uygulama sizi Lido ve Rocket Pool’a bağlar. Bu platformlarla etkileşime geçerek likit (liquid) staking yapabilirsiniz.
Gerçek hayattaki alışverişleriniz için MetaMask kartını kullanabilirsiniz. Bu kart, MasterCard geçen tüm işyerlerinde kullanılabilir. Ancak Türkiye’de kripto para ödemelerinin yasal olmadığını da belirtmek gerekir. Bu yüzden henüz bu uygulama Türkiye’deki kullanıcılar için mümkün değildir. Uniswap veya Opensea gibi bir dApp platformunu ziyaret ederek MetaMask’ınızın direkt olarak bağlanmasını sağlayabilirsiniz. Böylece dApp’leri kullanırken kripto para cüzdanınızdan yararlanabilirsiniz.
NFT çıkarmak için de uygulamadaki NFT sekmesini ziyaret edebilirsiniz. Burada geçmiş aktivitelerinize bağlı olarak katılabileceğiniz NFT mint’lerini gösterir. Token swap’lemek için de direkt olarak ana sayfayı kullanabilirsiniz. Burada tek yapmanız gereken istediğiniz token miktarını girmek ve swap’i gerçekleştirmektir.
MetaMask güvenilir mi?
MetaMask’ın güvenlik denetimleri düzenli olarak web sitesinde yayınlanmaktadır. Kullanıcıyla bu bilgileri şeffaf bir şekilde paylaşıyor olmaları oldukça önemlidir. Diligence, Cure53 ve Least Authority gibi farklı denetim şirketleri platformu inceleyip raporlarını bağımsız olarak paylaşmışlardır. Ayrıca hata ödülü programı bulunur. Bu program sayesinde toplulukta yer alan kişiler herhangi bir güvenlik açığı keşfedip bunu bildirdiklerinde ödüllendirilirler. MetaMask bu bildirileri önce kendi içerisinde kontrol edip çözüm yolları arar. Daha sonra da bunları kullanıcıyla paylaşırlar.
Özellikle tarayıcı uzantısı olarak da kullanılabilen cüzdanlarda bu tarz güvenlik önlemleri gereklidir. Çünkü çevrimiçi kullanılan herhangi bir uygulamada olabileceği gibi saldırılara daha açık hale gelebilirsiniz. Şu anda en güvenilen kripto para cüzdanlarından biri olsa da kullanıcılar dikkatli olmalıdır. Uygulamayı kullanmaya başlamadan önce kendi araştırmanızı yapmanız önerilir. Daha sonra da kullandığınız şifreler ve güvenlik anahtarlarını iyi saklamanız gerekir.
