Ethereum (ETH), Bitcoin harici ilk açık kaynaklı blokzincir olarak kurulmuş bir akıllı sözleşme platformudur. Ağın kripto para birimi Ether’dir. Ethereum, Vitalik Buterin tarafından geliştirilmiş, blokzincir teknolojisi üzerine inşa edilmiş açık kaynaklı, merkezî olmayan bir bilgi işlem platformudur. Sadece bir yazılım platformu değil, aynı zamanda akıllı sözleşme işlevselliği sunan bir programlama dilidir. Başka bir deyişle Ethereum, geliştiricilerin dünyanın herhangi bir yerinden erişilebilen merkezî olmayan uygulamalar (DApp’ler – Decentralized Applications) oluşturmasına ve yüklemesine izin veren merkezî olmayan bir sistem dağıtımlı yazılım platformudur.
Bitcoin’e benzer şekilde, Ethereum merkezî olmayan genel bir blokzincir ağıdır; ancak aralarında bazı teknik farklılıklar vardır. Bitcoin’in aksine, Ethereum akıllı sözleşmelere izin verir ve yüksek oranda programlanabilir bir dijital para birimi olarak bilinir. Ethereum, merkezî olmayan bir uygulama mağazası ve merkezî olmayan Internet olarak hizmet veren bir yazılım platformudur. Bu sistemin uygulamaları ve programları çalıştırabilmesi için bir para birimine ihtiyacı vardır. Buna “Ether” (ETH) denmektedir. ETH, dünyanın herhangi bir yerinde bir kişiden diğerine anında gönderilebilen dijital paradır.
Tıpkı Bitcoin gibi, ETH de merkezî değildir ve hükümet veya merkez bankaları tarafından kontrol edilemez. ETH, Bitcoin’e benzer ödemeler yapmak için kullanılır. Ayrıca Ether, Ethereum ağındaki uygulama geliştiricilerinin işlem ücretlerinin yanı sıra hizmetlerini ödemek için de kullanılır. Dünya çapında çok sayıda geliştirici; kripto para cüzdanları, finansal uygulamalar, merkezî olmayan pazarlar, oyunlar ve çok daha fazlası için Ethereum platformlarını kullanarak geliştirmeler yapıyor.
Şüphesiz, Ethereum interneti kullanma şeklimizi değiştirdi. Ethereum platformu kullanılarak geliştirilen merkezî olmayan uygulamalar, İnternet kullanımını dönüştürdü. Yaratıcısı Vitalik Buterin Ethereum’u şu şekilde tarif etmekte: “Eğer kripto paralar ile dünyada bulunan değerli kaynakları karşılaştırırsak Bitcoin’i altın, Litecoin’i gümüş olarak kabul edebiliriz. Bu durumda Ether petrole benzetilebilir. Çünkü Ethereum’un altında yatan teknoloji dünyanın internet sisteminin enerji kaynağı olacaktır. Dünyada petrol nasıl birçok sektör ve teknolojide kullanılıyorsa Ethereum teknolojisi için de aynı şey geçerlidir. Bu nedenle Ether’i ‘kripto yakıt’ olarak adlandırabiliriz. Ethereum platformunun ihtiyaç duyduğu enerji Ether ile sağlanacak.” Bu sözlerden anlaşılacağı üzere, Ethereum geliştiricilerin Bitcoin ile rekabete girmek gibi bir düşüncesi olmadığı gibi, kurucu ekibinin çoğunluğu aynı zamanda Bitcoin’i geliştirmek için çalışır.
Ethereum nasıl çalışır?
Ethereum’dan önce gelen blokzincirlerin işletim ağları yalnızca belirli bir şekilde kodlanmış öğeleri değiştirmek için tasarlanır. Buna karşılık Ethereum’da farklı yazılımlar aracılığıyla türlerinden yeni sistemler ve yeni altcoinler üretebilirsiniz. Ethereum sistemi, yenilikçi yapısıyla dikkat çeker ve bir bloğun oluşma süresi yalnızca 15 saniye olduğu için onaylama süresi oldukça kısadır. Bu özellikler, Ethereum Sanal Makinesi’nin ve geliştiricilerin akıllı sözleşmeler oluşturmasını mümkün kılan Solidity programlama dilinin tanıtımıyla gerçekleşmiştir.
Ethereum’un kurucusu Vitalik Buterin, Bitcoin’in güvenli işlem teknolojisini daha geniş bir çerçevede ele alarak, işlemleri sözleşmelerle güvence altına almanın mümkün olduğunu ortaya koymuştur. Basit bir ifadeyle, bir sözleşme, iki taraf arasında bir veya iki yönlü borsa sözü veren bir anlaşmadır. Bu fikir doğrultusunda Buterin, Ethereum Sanal Makinesi’ni tasarladı. Bu sistem, blokzincir ağı üzerindeki herhangi bir işlemin, her iki tarafça kararlaştırıldıktan sonra kendi kendine yürütülmesi ve halka açık bir blokzincir defterine kaydedilmesini sağladı. Bu kendini yürütme olayı, sözleşmeleri “akıllı” kılan şeydir ve nitekim işletme sorumluluğu ve sonuç olarak yeni ve gelişmiş bir ekonomi sistemi için tamamen yeni bir evren açmıştır.
Ethereum, geniş bir yelpazede faaliyetlerin gerçekleştirilmesine olanak tanır. Günlük yaşamda yaptığınız birçok işlemi Ethereum üzerinde hayata geçirmek mümkündür. Örneğin, meslektaşlarınıza e-posta göndermek, hayır kurumlarına bağış yapmak, sosyal hizmetler ve spor kulüpleri ile taraftarlar arasında yeni köprüler kurmak gibi projeler Ethereum üzerinde oluşturulabilir. Özellikle, Paribu ve Fenerbahçe iş birliğiyle hayata geçirilen Fenerbahçe Token projesi, Ethereum’un bu tür yenilikçi uygulamalara nasıl ev sahipliği yapabileceğine dair bir örnektir.
Ethereum üzerinde gerçekleştirilen milyonlarca işlem, bloklar halinde bir araya getirilerek blokzincir ağını oluşturur. Bu varlığa ait olan blokzincirlerdeki her bir adresin, anlık olarak görüntüsünü alabilir ve değişim sağlayabilirsiniz. Böylece yapacağınız işlemleri hızlı ve anlık olarak gerçekleştirmeniz de mümkün olur. Platformda gerçekleşen blokzincirleri oluşturma işlemine, madencilik adı verilir. Ethereum Sanal Makinesi sayesinde akıllı sözleşmeler kurularak madencilik işlemi tamamlanabilir.
Ethereum ne zaman ve kim tarafından kuruldu?
Ethereum, blokzincir teknolojisiyle desteklenen merkezîyetsiz bir yazılım olarak bilinir. Dünyanın en büyük ikinci kripto para birimi olan Ether’i desteklemek için kullanılır. Açık bir kaynaktır ve tüm sistemlerin sorunsuz olarak çalışmasını sağlar.
Ethereum’un temeli 2013 yılında Vitalik Buterin tarafından oluşturuldu ve 2015 yılının temmuz ayında daha önceden kazılmış 73 milyon piyasaya sürüldü. Vitalik Buter’in yanı sıra Mihai Alisie, Anthony Di Iorio, Charles Hoskinson ve Gavin Wood gibi önemli isimlerin de katkılarıyla gelişmeye devam etmiştir.
Ethereum’un altyapısı
ETH, kendi blokzincir tabanı üzerinde PoW mekanizması ile çalışırken 2.0 güncellemesi ile PoS mekanizmasına geçiş yaptı.
PoS (Proof of Stake), bir blokzincirinin ve dolayısıyla bir kripto para biriminin güvenliğini sağlamak için blok ve işlem doğrulama süreçlerinde gereken hesaplama gücünü minimize eder. Bu sistem, coin sahiplerinin donanımlarına dayalı olarak blok doğrulama yöntemini yeniden şekillendirir. PoW mekanizmasındaki madencilerin aksine bu sistem, doğrulayıcıları sayesinde herhangi bir problemi bilgisayarların hesaplama gücüyle halleder. Bu mekanizma içerisinde yer alan kötü niyetli bir doğrulayıcı, geçersiz veya yanlış bir işlemi doğrularsa stake ettiği coinlerin bir kısmını kaybeder.
Ethereum kullanıcılarına ne vadediyor?
Ethereum, akıllı sözleşme özelliği ile güvenliği artırılmış ve Bitcoin’den daha hızlı işlem yapılan bir ağdır. Merkezîyetsiz uygulamalar (DApp) için kullanılır.Değer saklama yöntemidir.
Ethereum, kullanıcılar için güvenli bir yatırım aracı olarak öne çıkar. Ethereum blokzinciri, çeşitli uygulamalar bakımından da oldukça zengindir. Sistem içerisinde yer alan uygulamalar, alım satım işlemleri yapmayı mümkün kılar.
ETH madenciliği yapılıyor mu?
ETH, Merge güncellemesiyle PoW’dan PoS’a geçiş yaptığı için madenciliği yapılabilen bir kripto para birimi değildir.
Ethereum, ilk olarak Proof of Work (PoW) mekanizmasıyla çalışmaktaydı. Bu modelde, madenciler özel donanımlar kullanarak ağa yeni bloklar ekler ve bu sayede ağın güvenliğini sağlarlardı. PoS modeline geçilmesiyle birlikte, madencilik faaliyetleri sona ermiş ve ağın güvenliği, belirli miktarda Ethereum kilitleyen doğrulayıcılar (validator’lar) aracılığıyla sağlanmaya başlanmıştır. Ethereum’un PoS modeli, diğer benzer sistemlerden farklı olarak ağ üzerindeki merkeziyetsizliği artırmayı ve daha katılımcı bir doğrulama süreci sunmayı hedeflemektedir.
Ethereum’un avantajları ve dezavantajları nelerdir?
Ethereum, kendi blokzincir sistemine sahip olan bir ağdır. Bu ağın içerisinde kendi programlama dili de yer alır. Bu sayede açık kaynak kodlu olan Ethereum, yatırımcılara işlevsel bir kullanım sunar. Ağın sunduğu avantajlar ve dezavantajlar şu şekildedir:
- Bu sistemin ön plana çıkan özelliklerinden bir tanesi de merkezî olmayan bir ağ olmasıdır. Bu sayede yatırımcılar, uygulama üzerinden yatırım yapabilir, yeni proje inşa edebilir ve monetize işlemi yapabilir. Bu imkânların sağlanmasında etkili olan konu, merkezî sistemin olmayışı olarak söylenebilir.
- Ethereum geliştiricilerin, üçüncü parti aktiviteleri ve virüs gibi tehlikelerden uzak tutacak şekilde oluşturulması için kullanım alanı bulur. Güvenli ve akıllı kontratlar oluşturmak için bu blokzincirler kullanılabilir. Programlamaya izin verme yönü ile Ethereum, Bitcoin’den ayrılır. Bu sayede oyunlar, finansal aktiviteler ve uygulamalar için de pazar yeri olarak görev alabilir. Bu tarz uygulamalarda, sansür ve hırsızlık gibi hususların yaşanması olanak dışıdır. Blokzincir, merkezî olmayan bir kayıt defterine benzer. Bu ağ içerisinde yer alan tüm yatırımcılarda, defterin bir örneği yer alır.
- Bu defterin tüm yatırımcılarda olması sayesinde herkes uygulamanın çalışma sürecine tanıklık eder. Bununla birlikte tüm geçmiş işlemler de yatırımcılar tarafından kolay bir şekilde gözlemlenebilir. Bir blok ağı, tek bir kullanıcı tarafından değil, tüm defter sahipleri tarafından kontrol edilir. Bu sebeple merkezî bir kontrol sistemi bu ağ açısından mümkün değildir. Bu sistemde temel amaç ağın güvenli tutulmasıdır. Ağı güvenli tutma yöntemi olarak ise kriptografi sistemi kullanılır. Bu sistem sayesinde doğrulama işlemi de kolay bir hâle gelir. Yatırımcılar kolay bir şekilde madencilik faaliyetlerini sürdürmek ve karmaşık matematik denklemlerini çözmek için ağda yer alan bu sistemleri kullanabilir.
- Madencilik ve doğrulama işlemlerinin sonucu olarak yatırımcıya kripto paralar ödül olarak verilir. Ethereum sistemi içerisinde verilen ödüllere, Ether yani ETH adı verilir. Bu da yatırımcılara bir yandan iş yapma fırsatı da sunar. Ethereum sadece bir kripto para ağı olarak değil aynı zamanda merkezîyetsiz bir bilgisayar ağı olarak da görülebilir.
Yıllara göre Ethereum piyasa değeri
Ethereum arzı, piyasa değerine göre belirlenen bir durumdur. Piyasa değeri ise yıllara göre değişim gösterir. Yüksek bir piyasa değerine sahip olan bu kripto para, popülerliği sayesinde birçok yatırımcı tarafından bilinir. Ethereum sisteminde blok kurma süresi oldukça kısadır. Bu sayede yatırımcılar hızlı ve anlık olarak işlem yapabilir. Madencilik sırasında genellikle güvenli ve tutarlı bir çalışma prensibi sunan bu sistem, faaliyetlerin daha verimli ve düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesine olanak tanır. Genel piyasa hareketlerine ve kullanım arzına bağlı olarak Ethereum yıllara göre fiyatı değişim gösterebilir.
Ethereum sisteminde, merkezîyetçi bir yapı yoktur. Bu sayede tüm yatırımcıların söz hakkı oluşur. Yatırımcılar geçmişte olan hareketleri ve anlık işlemleri kolay bir şekilde takip edebilir. Yatırımcılar sahip oldukları portföy ile sistemin işleyişine anlık olarak tanıklık eder. Bu sayede yatırım yaparken elde olan veriler ile güvenli bir çalışma ortamı sağlamak da mümkün hâle gelir. Bu sistem, aracı olmadan veri almaya ve vermeye de olanak sağlar. Kısa sürede pek çok blok kurarak yatırım yapmak da mümkün hâle gelir. Akıllı sözleşmeler kurarak karşı tarafın kim olduğunu bilmeden yatırım yapabilirsiniz. Sözleşme şartları yerine geldiği zaman otomatik olarak işlemler uygulamaya geçer.
Sistemde olan ve internet bağlantısına sahip olan her yatırımcı bu ağ ile kolay bir şekilde etkileşimde bulunabilir. Üçüncü taraf müdahâlesi olmaksızın dünyadaki herkes para gönderebilir ve alabilir. Bu sistemde kullanılan Ether, projelerde kullanılabilir. Eth, hisse güvencesi sistemi ile birlikte çalışır. Hisse güvencesi teknolojisi sayesinde, Ethereum ağı da güvenli bir yatırım ortamı sunar. Sistem açık kaynaklı olduğu için herkes projenin işleyişini ve geçmişini kolayca görebilir.
Ethereum blokzinciri içerisinde bulunan programlar, geliştiricilerin sağlamış olduğu güvenli ortamda çalışır. Böylece, kod hatalarının yaratabileceği riskler de ortadan kalkar. Bu sistemde hata payının az olması, yatırımcılar tarafından güvenli işlem yapılmasına temel oluşturur. Tüm ağ birlikte çalıştığı için güvenli ve stabil çalışma prensibi sağlanır. Bu ağ üzerinde kurulan blokzincirleri bir bilgisayar sistemi gibi çalışır. Bilgisayar sistemi gibi çalışan bu ağ, oyunlarda para alıp verilmesi gibi işlemlere de imkân tanır.
Ethereum ilk çıktığında ne kadardı?
Ethereum altcoin’leri, sistemin gelişimi ile birlikte ortaya çıkan dijital değerlerdir. Ethereum, ilk çıktığında, 0,42 dolar seviyelerinde işlem görmekteydi. Ethereum ilk çıkış fiyatı, senelere göre değişim göstererek yatırımcılara yeni fırsatlar sunmuş ve güvenli bir ortam sağlamıştır. Çıkışından bu yana hem güvenli hem de stabil bir artış gösteren bu kripto varlık, anlık olarak yüksek bir hacme sahiptir. Yatırımcılar tarafından kullanılan sanal makineler ve madencilik eylemi, arzı artırır. İş ispatı sisteminin kullanıldığı bu ağ, matematik denklemlerinin çözülmesi ile çalışır. Sanal ortamda yarışan madenciler, yeni bloklar kurarak sistemin gelişmesine katkı sağlar.
Emniyetli bir şekilde dijital alanda madencilik yapmak isteyen yatırımcılar, Ethereum ağı üzerinden çalışma yapabilir. Madencilik sonucunda yapılan işlemlerin doğrulanması ile alınan ödüller, kripto varlıklar elde edilmesine yardımcı olur. Madencilik işlemi sonucunda alınacak hediyelerin belli olması sayesinde yatırımcılar, elde edeceği sonucu önceden öngörebilir. 30 saniyede bir yenilenen gerçekleşen bu işlemler, hızlı çalışma imkânı da sağlar. Bu ağ üzerinde yer alan staking sistemi, verimli bir kullanım deneyimi sunar. Hisse ispatı denen bu uzlaşma aktivitesi, hızlı ve az kaynak gerektiren bir yatırım süreci sağlar.
Ethereum ağı, akıllı sözleşmeler sayesinde hesaplama süreçlerini pratik ve otomatik bir şekilde gerçekleştirme imkânı sunar. Ethereum blokzincirinde çalışan bu yapılar, işlemlerin güvenli ve kesintisiz biçimde yürütülmesine olanak tanır.
Açık kaynak koduna sahip olan bu sistem, kullanıcıların kolay bir şekilde hesap yapabilmesine ve olayları izleyebilmesine imkân sağlar. Katılımcılar, güvenli sözleşmeleri kullanarak hem emniyetli hem de aktif bir şekilde proje sürecine dahil olabilir. Bu durumun sonucu olarak işlem gücü kapasitesi de artmış olur.
Sahip olunan ETH miktarını, staking sistemi içerisine bırakarak arzın büyüklüğü ile orantılı ödüller kazanmak mümkündür. Ödül miktarının belirlenmesinde hem arz büyüklüğü hem de arzın sistemde kalma süresi etkili olur. Bu sistemde en çok yatırımı uzun süre ağda tutan yatırımcılar büyük ödüller kazanabilir. Sistemde yer alan blokzincirlerinin sonuncusu doğrulandığı zaman, güncelleme işlemi yapılır. Blokzincir güncellendiği zaman her yatırımcı kendine ait ödüle hak kazanır.
Ethereum geleceği nasıl?
Ethereum çıkış tarihi, 2015 yılıydı. Bu seneden itibaren kullanıcılarına yatırım yapma olanağı sunan bu ağ, sıklıkla tercih ediliyor. Dünyanın en büyük kripto ağları arasında yer alan Ethereum, yatırımcıların özgür bir şekilde projelerini tamamlamasını mümkün kılıyor. İnternet sistemine ve gerekli bağlantılara sahip olan herkes, bu sistem üzerinden yatırım yapabilir.
Geçmişten günümüze güvenli bir yükseliş gösteren bu ağ, yatırımcılar tarafından da tercih edilir. Herkesin söz hakkının olmasına olanak tanıyan ağ sayesinde proje sahipleri de emniyetli bir şekilde hareket edebilir. Dünyadaki gelişmelere paralel olarak değişim gösteren Ethereum ağında gelişme ve güncellemeler yapılmaya devam edecek.
Sistemin açık kaynağa ve izlenebilir sisteme sahip olması sayesinde yatırımcılar, gelecek hamlelerini öngörülebilir şekilde sürdürebilir. Teknolojik gelişmeler ve yatırımcıların sisteme güvenin artması ile birlikte uygulamanın dünya çapında kullanımı da artış gösterebilir. Artış ile birlikte arzın yükselmesi, sistemde yer alan projelerin de artmasına yardımcı olur.
Geniş bir işlem aralığına da sahip olan bu ağ, dünyanın farklı noktalarındaki kullanıcıların bir araya gelmesine olanak tanır. Akıllı sözleşme sistemi sayesinde karşıdaki kullanıcının kim olduğunu görmeden güvenli bir şekilde işlem yapmak mümkün. Taahhüt edilen sözleşmenin şartlarının yerine gelmesi sonucunda, kullanıcılar ödüllerine ulaşabilir.
Ethereum tabanlı altcoin’ler nelerdir?
ETH, yatırımcılar tarafından sıklıkla kullanılan ve blokzincir sayesinde işlem yapılabilen bir kripto para birimidir. ETH coin ise kripto cüzdanlar arasında takas edilebilen ve madencilik hesaplamalarında kullanılabilir. Sistemin temel taşı olan blokzincirler, bu alanda yatırım yapan kişiler tarafından iyi bilinmelidir. Maker, Uniswap, Chainlink, Axie Iıfinity, Compound, Aave, Status, SushiSwap, Basic Attention Token, Kyber Network ve Decentraland gibi kripto paraların tümü, Ethereum blokzinciri üzerini kurulu şekilde işlevini sürdürür. Ethereum yazılımı içerisinde oluşan blokzincirler, verilerin güvenliğini sağlamak açısından oldukça avantajlıdır. Güvenli ve sağlam bir şekilde yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için bu durum oldukça önemlidir.
Ethereum tabanlı altcoinler, alternatif olarak öne çıkan yatırım araçları arasında yer alır. 2011 yılında ortaya çıkan altcoin kavramı, yatırımcılara geniş bir portföy imkânı sunar.
Altcoinler değerini; para, kıymetli metaller ve diğer kriptolar gibi bir varlığa endeksleyerek dengeli bir yatırım deneyimi sunar. Stabil kullanım imkânı sunan bu paralar, piyasanın durgun olmasına da olanak tanır.
Staking tabanlı sistemler, işlemlerin doğrulanmasında etkin bir rol oynar. Bu mekanizma, arzı artırmak ve yeni coin türlerini eklemek için kullanılır. Staking, enerji tasarrufu sağladığı için yatırımcılar arasında da tercih edilir. Ayrıca, bazı altcoinler sahiplerine projelerin yönetiminde söz hakkı ve oy kullanma imkânı tanır. Bu tür coin çeşitlerinde kararlar merkezî bir otorite yerine oylama yöntemiyle alınır.
Paribu’da ETH işlemleri nasıl yapılıyor?
Paribu üzerinden ETH yatırmak için cüzdan bölümünden “ETH yatır” butonunu seçebilirsiniz. Daha sonra işlem yapmak istediğiniz ağ bilgisini seçip ilerleyebilirsiniz. Ardından Paribu hesabına tanımlı olan adresi seçebilirsiniz. ETH onay işlemleri madenciler tarafından gerçekleştirilir. Onay süreci ise blok ağının yoğunluğu veya madenci onay süresine göre değişebilir.
Başka bir yerden Paribu hesabına ETH çekimi yapmak için cüzdan bölümünden “ETH çek” butonunu seçmeniz gerekir. Daha sonra ağ bilgisini ve alıcı cüzdan adresini girerek çekim miktarını belirtebilirsiniz. Bağlantı üzerinden ETH işlemlerini anında gerçekleştirebilirsiniz.
