SushiSwap, merkeziyetsiz finans (DeFi) ekosisteminde yer alan ve kullanıcıların doğrudan cüzdanlarından işlem yapmasını sağlayan bir merkeziyetsiz borsa (DEX) protokolüdür. Ethereum ağı üzerinde kurulan SushiSwap, kullanıcılarına token takası, likidite sağlama ve yield farming gibi imkanlar sunar.
SushiSwap ne zaman kuruldu ve kurucusu kimdir?
SushiSwap, 2020 yılının Ağustos ayında, “Chef Nomi” adını kullanan bir geliştirici tarafından başlatıldı. Kısa sürede büyük bir kullanıcı kitlesine ulaşan proje, Uniswap’ten esinlenerek geliştirilmiş, ancak topluluk odaklı bir yönetişim modeli sunarak farklılaşmıştır. İlk dönemlerinde yaşanan tartışmalı yönetim değişikliğine rağmen, SushiSwap topluluğun sahiplenmesiyle güçlenmiş ve DeFi dünyasında kalıcı hale gelmiştir.
Kurucunun projeden ayrılmasının ardından protokol, topluluğun yönettiği merkeziyetsiz bir yapıya evrilmiş ve çok sayıda geliştirici tarafından katkı almaya devam etmiştir.
SushiSwap nasıl çalışır?
SushiSwap, kullanıcıların üçüncü taraf bir aracıya ihtiyaç duymadan kripto varlıkları takas edebildiği bir AMM (Automated Market Maker) modeline dayanır. Klasik order book mantığı yerine, sistemdeki kullanıcılar likidite havuzlarına varlık ekler ve bu havuzlar üzerinden alım-satım işlemleri gerçekleşir.
SushiSwap altyapısı
SushiSwap, Ethereum ağı üzerine kurulmuştur ancak zamanla farklı blokzincir ağlarına da entegre olmuştur. Bu çoklu ağ desteği sayesinde daha fazla kullanıcıya ulaşmayı başarmıştır.
Altyapı olarak Uniswap v2 modeline benzer bir mantıkla çalışır. Ancak ek özellikler olarak SushiBar (SUSHI staking), Kashi (borç verme platformu) ve MISO (token başlatma platformu) gibi modüller de geliştirilmiştir.
SUSHI madenciliği yapılır mı?
Klasik anlamda donanım gücüyle SUSHI madenciliği yapılmaz. Ancak kullanıcılar, SushiSwap’ta likidite sağlayarak ve varlıklarını stake ederek SUSHI token kazanabilirler. Bu sürece “likidite madenciliği” denir. Kullanıcılar likidite havuzlarına katkıda bulunarak işlem ücretlerinden pay alır ve ek olarak SUSHI ile ödüllendirilir.
SUSHI ayrıca stake edilebilen bir token’dır. Kullanıcılar, SushiBar modülünü kullanarak ellerindeki SUSHI’yi stake edebilir ve xSUSHI kazanarak pasif gelir elde edebilir.
SUSHI coin yorumları ve geleceği
SUSHI token, yalnızca bir ödül mekanizması değil, aynı zamanda protokol yönetişimini sağlayan bir araçtır. Kullanıcılar, ellerindeki SUSHI ile platformun geleceği hakkında kararlar alabilir.
Uzmanlar, SushiSwap’ın kullanıcı odaklı yapısını ve çoklu blokzincir desteğini olumlu değerlendirirken, protokolün sürdürülebilirliği için yönetim şeffaflığı gerektiğini belirtmektedir.
SushiSwap avantajları ve dezavantajları
SushiSwap, kullanıcılarına merkeziyetsiz, çok zincirli ve topluluk odaklı bir DeFi deneyimi sunarken, bazı yapısal ve yönetsel zorluklarla da karşılaşabiliyor.
SushiSwap avantajları
SushiSwap, merkeziyetsiz yapısı sayesinde kullanıcılara herhangi bir aracıya ihtiyaç duymadan kripto para alım satımı yapma özgürlüğü tanır. Özellikle Uniswap’tan esinlenerek yola çıkan protokol, bunu daha topluluk odaklı bir yönetişim modeliyle birleştirerek kullanıcıların protokol üzerinde doğrudan söz sahibi olmalarını sağlar.
Platformun Ethereum başta olmak üzere birçok farklı blokzincir ağıyla uyumlu çalışması, erişilebilirliği ve esnekliği artırır. Bu çoklu ağ desteği, SushiSwap’ın hem işlem hacmini hem de kullanıcı kitlesini çeşitlendirmesine olanak tanır. Ayrıca platform içi araçlarla staking, token başlatma ve gelir elde etme gibi ek fonksiyonlar sunar. Bu da kullanıcıların yalnızca swap işlemleri değil, aynı zamanda pasif gelir yaratabilecekleri daha kapsamlı bir DeFi deneyimi yaşamalarını sağlar. SUSHI USDT gibi işlem çiftleriyle listelenir ve bu sayede yatırımcılar fiyatı daha istikrarlı bir varlık olan Tether (USDT) karşısında kolayca takip edebilir. Çoklu işlem çifti desteği, kullanıcıların piyasa koşullarına göre daha esnek hareket etmesine imkân tanır.
SushiSwap dezavantajları
SushiSwap her ne kadar teknik olarak güçlü bir altyapıya sahip olsa da, yönetimsel süreçlerde geçmişte yaşanan krizler platforma olan güveni bir dönem zedelemiştir. Özellikle kurucu Chef Nomi’nin fonları çekmesi, SushiSwap’ın sürdürülebilirliği konusunda soru işaretleri doğurmuştur. Her ne kadar bu kriz daha sonra topluluğun müdahalesiyle kontrol altına alınmış olsa da, merkeziyetsiz projelerde liderlik yapısının belirsiz olması zaman zaman risk oluşturabilir.
En düşük fiyat ile en yüksek fiyat ve toplam arz
SUSHI, bugüne dek en yüksek fiyatını 23.38 dolar ile 14 Mart 2021’de görürken, en düşük fiyatını 0.4533 dolar ile 5 Ağustos 2024’te gördü. Toplam arzı 284.313.582,03 SUSHI olan kripto paranın dolaşımdaki arzı ise 275.346.539 SUSHI’dir.
