Xai, oyuncuları Web3 oyunlarına dahil etmek için tasarlanmış Arbitrum ekosistemindeki ilk katman-3 blokzincirdir. Platformun kripto parası XAI’dir.
Geleneksel yapay zeka modelleri genellikle kara kutu sistemi olarak adlandırılır. Kullanıcılar bir yapay zekadan sonuç alabilir ancak bu sonucun nasıl üretildiğini, hangi parametrelerin dikkate alındığını veya hangi süreçlerin çalıştığını anlamakta zorlanabilir. Xai tam da bu noktada devreye girerek yapay zeka kararlarının arka planını açıklanabilir hale getirir.
Yapay zeka teknolojileri özellikle finans, sağlık ve hukuk gibi kritik sektörlerde yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu alanlarda verilen kararların şeffaf olması etik ve yasal sorumlulukların yerine getirilmesi için de hayati bir rol oynar. XAI, geliştirdiği blokzincir tabanlı altyapı sayesinde yapay zeka süreçlerini doğrulanabilir, izlenebilir ve açıklanabilir hale getirir.
Blokzincir teknolojisinin sunduğu güvenlik, merkeziyetsizlik ve değiştirilemezlik özellikleri token’ın vizyonunu destekler. Bu sayede yapay zeka modellerinin eğitim süreci, karar verme mekanizmaları ve veri kaynakları kayıt altına alınarak herkes tarafından doğrulanabilir olur. Kullanıcılar yapay zeka sisteminden alınan yanıtın hangi verilere dayandığını öğrenebilir, gerekirse sistemi sorgulayabilir ve daha bilinçli kararlar verebilir.
Xai ne zaman ve kim tarafından kuruldu?
Xai Offchain Labs tarafından 2024 yılında kuruldu ve XAI token aynı yıl piyasaya sürüldü. Proje, açıklanabilir yapay zeka (explainable artificial intelligence) kavramını blokzincir dünyasına entegre etmek isteyen bir ekip tarafından hayata geçirildi.
Xai blokzinciri nasıl çalışır?
Geleneksel blokzincirlerde olduğu gibi Xai de merkeziyetsiz bir yapıya dayanır. Aralarındaki temel fark, Xai’nin yapay zeka karar süreçlerini de kayıt altına alabilmesidir. Böylece bir yapay zeka modeli sonuç ürettiğinde bu sürece etki eden veriler, kullanılan algoritmalar ve karar mantığı zincir üzerinde saklanır. Bu kayıtlar değiştirilmez, silinemez ve herkes tarafından doğrulanabilir şekilde korunur.
Xai blokzincirinde her işlem, yapay zekanın ürettiği bir kararın açıklaması da olabilir. Bir sağlık uygulamasında kullanılan AI bir teşhis önerdiğinde bu teşhisin hangi verilere dayandığı blokzincir üzerinde şeffaf biçimde depolanır. Bu sayede hem doktorlar hem de hastalar sürecin nasıl işlediğini öğrenebilir. Gelişmiş yapı, yapay zekanın güvenilirliğini artırırken olası hataların da daha hızlı fark edilmesini sağlar.
Blokzincirin çalışma prensibinde madenciler veya validatorlar, Xai’nin özel konsensüs mekanizması aracılığıyla işlemleri onaylar. Yapay zeka verilerinin güvenliği en üst düzeyde korunur. Xai blokzinciri kullanıcı gizliliğini ihlal etmeden veri işleyebilir. Bu da finans ve sağlık gibi hassas sektörlerde büyük bir avantaj sağlar.
Ekosistemin merkezinde XAI token bulunur. Token, yapay zeka açıklamalarına erişim ve özel hizmetlerden faydalanma konusunda da kullanılır. Kullanıcılar XAI token aracılığıyla yapay zeka modellerini değerlendirebilir, geliştirme süreçlerine katkı sağlayabilir ve yönetişim mekanizmalarında oy kullanabilir.
XAI coin altyapısı ve teknik özellikleri
Xai, Arbitrum ağı üzerinde inşa edilmiştir. Proje, kullanıcıların yapay zeka algoritmalarının nasıl karar verdiğini anlamasına yardımcı olacak açıklanabilirlik mekanizmalarını entegre etmiştir. Bu sayede XAI coin altyapısı, klasik kripto paralardan ayrılarak teknik ve işlevsel anlamda özgün bir ekosistem sunar.
Altyapısında dikkat çeken özelliklerden biri akıllı sözleşmelerdir. Bu sözleşmeler, yapay zeka modelleriyle doğrudan etkileşime girebilir ve karar süreçlerinin şeffaf bir biçimde raporlanmasını sağlar. Kullanıcılar, yaptığı işlemin neden ve nasıl gerçekleştirildiğine dair açıklamalara erişebilir. Böylece blokzincir, güvenilir bir kayıt defteri işlevinin ötesine geçerek yapay zeka kararlarını da doğrulayan bir sistem haline gelir.
Token, yüksek ölçeklenebilirliğe sahip bir ağ üzerine kuruludur. Bu sayede saniyeler içinde çok sayıda işlem gerçekleştirilebilir. Yapay zeka tabanlı analizler, kullanıcıların işlem hızını etkilemeden çalışır ve kullanıcı deneyimi olumsuz etkilenmez.
Teknik özellikler açısından XAI, güçlü güvenlik protokollerine sahiptir. Kriptografik algoritmalar, hem kullanıcı verilerini hem de yapay zeka modellerini koruma altına alır. Merkeziyetsiz yapısı, tek bir otoritenin kontrolü dışında çalışmasını mümkün kılar. Bu durum, kullanıcıların fonlarını kendi ellerinde tutmasına olanak tanır.
Token’ın altyapısında yer alan en önemli unsurlardan biri de çok katmanlı veri doğrulama sistemidir. Yapay zeka modelleri tarafından üretilen her karar, blokzincir üzerinde kayıt altına alınarak doğrulanır. Hatalı, önyargılı veya şüpheli kararların fark edilmesi kolaylaşır.
XAI madenciliği yapılıyor mu?
XAI madenciliği yapılan bir kripto para türü değildir. Geleneksel kripto paralardan farklı bir yapıya sahip olduğu için klasik madencilik yöntemleriyle üretilmez. Kullanıcılar, bilgisayar donanımları veya özel madencilik ekipmanlarıyla token çıkaramazlar. Bunun yerine proje, blokzincir tabanlı işlemler ve ağ faaliyetleri üzerinden token dağıtımını gerçekleştirir.
En düşük fiyat ile en yüksek fiyat ve toplam arz
XAI, bugüne dek en yüksek fiyatını 1,60 dolarla 11 Mart 2024’te görürken en düşük fiyatını 0,01026 dolarla 11 Ekim 2025’te gördü. Toplam XAI coin arzı 2.026.739.497 XAI olan kripto paranın dolaşımdaki arzı ise 1.825.187.893,95 XAI’dir.
XAI nasıl alınır?
XAI işlemlerini blokzincir tabanlı yenilikçi ürün ve hizmetler geliştiren Paribu üzerinden yapabilirsiniz. Bunun için öncelikle bir Paribu hesabı açmanız ve KYC (müşterini tanı) sürecini tamamlamanız gerekir. Hesabınızı açtıktan sonra XAI piyasa sayfasını ziyaret ederek standart ya da gelişmiş görüntüleme seçeneklerini kullanabilirsiniz. Her iki seçenekte de XAI alımı yapmak için Limit, Piyasa ve Koşul emirlerinden birini seçebilirsiniz. Fiyat kısmından token’ı aldığınız fiyatı görürsünüz. Daha sonra almak istediğiniz XAI miktarını girip alım işleminizi tamamlayabilirsiniz.
