Filecoin Nedir?

Filecoin, merkeziyetsiz bir depolama sistemidir. Platformun utility (hizmet) ve yönetişim token’ı FIL’dir. Hem Proof-of-Replication (PoRep) hem de Proof-of-Spacetime (PoSt) mutabakatlarını kullanır. 

Kullanıcılar veri depolamak için herhangi bir sayıda depolama sağlayıcısına veya veri merkezine ödeme yapar. Daha sonra depolama sağlayıcıları düzenli olarak verilerin hala sistemde olduğuna dair kriptografik kanıtlar sunar. Depolama sağlayıcılarının teminat olarak Filecoin kilitlemeleri gerekir. Eğer kanıt sağlamada sürekli başarısız olurlarsa teminatları yanar. Böylece sistemin güvenilirliği sağlanır. 

Filecoin ne zaman ve kim tarafından kuruldu?

Filecoin 2014 yılında Juan Benet tarafından kurulmuştur. Projenin arkasındaki şirket Protocol Labs olarak bilinir. ICO’su (İlk para arzı) 2017 yılında gerçekleşirken mainnet’i (ana ağı) resmi olarak 2020 yılında piyasaya sürülmüştür.

Filecoin nasıl çalışır?

Filecoin blokzincir teknolojisini kullanarak çalışan merkeziyetsiz bir depolama çözümüdür.  

• Müşteriler ve veri sağlayıcıları: Ağda müşteriler ve veri sağlayıcıları olmak üzere iki temel katılımcı bulunur. Veri sağlayıcıları aynı zamanda madenciler olarak bilinir. Disk alanı sunup karşılığında FIL ödülü kazanırlar. Müşteriler ise verilerini saklamak için FIL ödemesi yaparlar.
• Veri yükleme: Müşteri Filecoin üzerinde çalışan bir veri sağlayıcısını projenin pazar yerinden seçerek blokzincirde bir anlaşma oluşturur. 
• Depolama: Anlaşmada taraf olan veri sağlayıcısı depolamayı taahhüt eder. PoRep ve PoSt mutabakatlarını kullanarak verinin depolandığını ve düzenli olarak depolanmaya devam ettiğini kanıtlar. 
• Verilere erişim: Anlaşma yaptığınız depolama sağlayıcısına bir sorgu göndererek verilerinizi geri alabilirsiniz. Karşılığında FIL ödemeniz gerekir. 
• Mutabakat: Platform PoRep ve PoSt olmak üzere iki tane mutabakat kullanır. PoRep ile depolama sağlayıcısının verilerinizin benzersiz ve fiziksel bir kopyasını sakladığı kanıtlanır. PoSt ise depolama sağlayıcısının zaman içinde verilerinizi doğru şekilde depolamaya devam ettiğini onaylar. 
• Güvenlik ve teşvik: Güvenlik kullanılan mutabakatlar ve FIL coin’lerden teminat olarak yararlanılmasıyla sağlanır. Temelde teşvik ise doğru şekilde verileri saklayan veri sağlayıcılarına FIL coin şeklinde verilir.  

Filecoin kullanım alanları

Filecoin’in ana kullanım alanı veri depolamadır. Bu veri depolama durumu çok çeşitli senaryolara uygulanabilir. Temelde Filecoin, bulut depolamaya alternatif olarak merkeziyetsiz bir sistem sunar. Özellikle arşiv oluşturmak gibi uzun vadeli depolama yapmak isteyen kullanıcılar için idealdir.

IPFS (InterPlanetary File System), Filecoin’in arkasındaki şirketin sahip olduğu bir başka projedir. IPFS ile Filecoin birlikte çalışarak NFT’lerin depolanması için de kullanılabilir. Bunun için NFT.Storage gibi platformlardan yararlanılır. Diğer kullanım alanları arasında bilimsel verilerin ve merkeziyetsiz uygulamaların uygulama kodlarının saklanması da vardır. 

Filecoin (FIL) temel özellikleri

Filecoin’in temel özellikleri tüm sistemin birlikte ve sorunsuz çalışmasını sağlar.

• Merkeziyetsiz depolama: Filecoin merkeziyetsiz depolama alanı sunarak kullanıcıların verilerini saklamalarına olanak tanır. 
• Blokzincir fikir birliği: Filecoin’de blok sağlayıcılarının belirlenmesi için her dönemde depolama sağlayıcıları arasında bir lider seçilir. Lider seçimi depolama ispatına (Proof-of-Storage) dayanır. Yani seçilme olasılığı, bir sağlayıcının ağa ne kadar kanıtlanabilir depolama alanı sunduğuna bağlıdır. 
• Filecoin Virtual Machine (FVM): Geliştiricilerin Ethereum uyumlu akıllı sözleşmeleri doğrudan Filecoin üzerinden çalıştırmasına olanak tanır. 
• InterPlanetary consensus (IPC): Ağların isteğe bağlı yatay ölçeklenebilirliğini sağlayan bir yapıdır. Bu ölçeklenebilirlik uygulamanın gereksinimlerine bağlı olarak farklı mutabakat algoritmalarını çalıştıran “alt ağlar” kullanılarak sağlanır.
• Cross-chain data bridge (Zincirler arası veri köprüsü): Merkeziyetsiz depolama bağlamında Cross-chain data bridge, EVM uyumlu blokzincirlerindeki uygulamaları kullanan kişilerin Filecoin ile doğrudan etkileşime girmesine gerek kalmadan verileri Filecoin’de depolamasına olanak tanır. 

Filecoin güvenilir mi?

Bir coin’in güvenilirliğini anlamak için öncelikle güvenlik denetim raporlarını incelemek gerekir. Filecoin’in resmi güvenlik denetim raporlarının en yenisi 2023 yılında Oak Security tarafından Filecoin EVM üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu rapora dair tüm bulgular toplulukla açık bir şekilde paylaşılmıştır. Yaygın olarak benimsenen Ethereum Virtual Machine (EVM) ile uyumlu çalışması da platformun güvenliği için önemli bir noktadır. Ancak herhangi bir kripto para projesinde olduğu gibi kullanıcıların kendi araştırmalarını iyi yapmaları ve alabilecekleri risklerin farkında olmaları gerekir. 

FIL coin yorum ve geleceği

FIL coin geleceği değerlendirilirken yalnızca bir depolama ağı olarak rolünü değil aynı zamanda daha geniş web3 ekosistemindeki yerini de göz önüne almak gerekir. Merkeziyetsiz bir ortamda veri depolama durumunun sürdürülebilirliği önemli bir noktadır. Filecoin bu noktayı ele almak için depolama alanı sağlayan kullanıcıların ödüllendirildiği bir sistem kurmuştur.

Sunulan bu özelliğin uzun vadedeki etkisi büyük ölçüde hem geliştiricilerin hem de daha büyük kurumların benimseme düzeyine bağlı olacaktır. Ancak diğer projelerde olduğu gibi regülasyona dayalı değişiklikler dahil olmak üzere ekosistemdeki daha geniş çaplı gelişmelerden etkilenebilir. Bu nedenle kullanıcıların kendi araştırmalarını iyi yapmaları önerilir. 

En düşük fiyat ile en yüksek fiyat ve toplam arz

FIL bugüne dek en yüksek fiyatını 237,24 dolar ile 1 Nisan 2021’de görürken en düşük fiyatını 1,83 dolar ile 30 Ağustos 2019’da gördü. Toplam arzı 1.959.111.206 FIL olan kripto paranın dolaşımdaki arzı ise 685.191.587 FIL’dir.

FIL nasıl alınır?

FIL işlemlerini blokzincir tabanlı yenilikçi ürün ve hizmetler geliştiren Paribu üzerinden yapabilirsiniz. Bunun için öncelikle bir Paribu hesabı açmanız ve KYC (Müşterini tanı) sürecini tamamlamanız gerekir. Hesabınızı açtıktan sonra FIL piyasa sayfasını ziyaret ederek standart ya da gelişmiş görüntüleme seçeneklerini kullanabilirsiniz. Her iki seçenekte de FIL alımı yapmak için Limit, Piyasa ve Koşul emirlerinden birini seçebilirsiniz. Fiyat kısmından coin’i aldığınız fiyatı görürsünüz. Daha sonra almak istediğiniz FIL miktarını girip alım işleminizi tamamlayabilirsiniz.