Satoshi Nakamoto adlı kişi veya grubun 2008’de white paper’ını yayımladığı, ardından 2009’da piyasaya sürdüğü açık kaynak kodlu, merkeziyetsiz yazılım ürünü Bitcoin, ortaya çıktığı günden bu yana kendi gündemini yaratmayı başardı.
Bu süreçte Bitcoin hakkında birtakım efsaneler, mitler, yalan bilgiler de üretildi. Peki Bitcoin’le ilgili gerçekler neler?
Mit 1: Bitcoin, bir Ponzi sistemidir | Yanlış
Gerçek: Bazı gruplar, Ponzi sistemi ya da Ponzi şeması olarak adlandırılan ve Charles Ponzi tarafından yaratılan illegal yöntemle Bitcoin’in adını birlikte anıyor. Fakat bu iddia gerçeği yansıtmıyor.
2014 yılında Dünya Bankası’nın baş ekonomisti Kaushik Basu, konuyla ilgili olarak detaylı bir rapor yayımladı. Raporda; “Bitcoin, sanıldığının aksine bir Ponzi şeması değildir. Bitcoin’in ana değeri; merkez bankalarına elektronik para birimi beklentileri ve verimliliğin nasıl artırılacağı ve işlem maliyetlerinin nasıl düşürüleceği konusunda sunduğu dersler olabilir” denildi.
Bitcoin’in temel özelliği merkeziyetsizliği. Ponzi şemalarındaki gibi bir merkez ya da kişi tarafından yönetilmiyor. Öte yandan arzının sınırlı olması, tüm işlemlerin şeffaflıkla takip edilmesi Bitcoin’in teknolojik altyapısından kaynaklı güvenli yapısını ortaya koyuyor. Fiyatlar ise sadece kullanıcı arz ve talebine göre belirleniyor. Dolayısıyla Bitcoin’in bir Ponzi sistemi olduğu yalan bir bilgi.
Mit 2: Bitcoin bir balondur | Yanlış
Gerçek: Bitcoin’in ani yükselip alçalmalar gösteren fiyat grafiği, pek çok kişinin ‘balon’ iddialarında bulunmasına yol açtı. Hatta 1636-1637 yılları arasında Hollanda’dan yaşanan ‘lale çılgınlığı’ ve 2000’lerin başındaki ‘Dot-com’ olayı ile karşılaştırıldı.
Ancak Bitcoin’in büyük bir farkı var: Fiyat hareketliliğine rağmen 2009’dan bu yana kusursuz şekilde işledi ve varlığını sürdürdü. Üstelik merkeziyetsiz bir teknoloji ürünü olarak gelecek vadettiğini ve tüm sistemi kökünden değiştirebilecek güce sahip olduğunu da unutmamak gerek. Dolayısıyla Bitcoin’i var eden fiyat hareketliliği değil, kusursuz teknolojisi; veri ve varlık güvenliğini, şeffaflığı, kolay transferi ve düşük maliyeti sağlayan altyapısı. Bitcoin’in temelini oluşturan blokzincir teknoloji daha şimdiden geleceğin teknolojisi olduğunu ortaya koydu.
Mit 3: Bitcoin altyapısı güvenli değil | Yanlış
Gerçek: Bitcoin’in temelini oluşturan blokzincir teknolojisine vakıf olmayanların ürettiği bu iddiaya göre Bitcoin güvenilir bir altyapıya sahip değil. Ancak gerçek bunun tam tersi. Blokzincir teknolojisi değiştirilemez bir muhasebe defteri gibi. Manipülasyon asla yapılamayan bu teknolojide tüm kayıtlar binlerce bilgisayarda saklanıyor. Dolayısıyla bir kişi veya grup bilgileri manipüle edemiyor. Üstelik Bitcoin’in ortaya çıkmasından sonra farklı blokzincir ağları da ortaya çıktı. En popüler ürün kripto paralar olsa da blokzincir artık değiştirilemez yapısı ve şeffaflığa mümkün hale getiren teknolojisiyle farklı alanlarda kullanılmaya başlandı.
Mit 4: Bitcoin çok karmaşık | Yanlış
Gerçek: Bitcoin’in kriptolojiye dayanan altyapısı ve işleyiş şekli, yazılım bilmeyenler için karmaşık gelebilir. Fakat Bitcoin’e son kullanıcı olarak ulaşan bir kişinin bu bilgilere hâkim olması gerekmiyor. Son kullanıcılar için önemli olan güvenli alım satım ve muhafaza.
Bitcoin’in çıkışından bu yana alım satım işlemleri oldukça kolay hale geldi. Hele ki kripto para işlem platformları aracılığıyla bu işlemleri yapmak saniyeleri alıyor. Neredeyse arama motorunda bir bilgiye erişmek ya da e-posta atmak kadar hızlı ve kolay. Bu yüzden Bitcoin’in karmaşıklığını ön plana çıkarmak doğru bir bakış açısı değil.
Mit 5: Bitcoin yasa dışıdır | Yanlış
Gerçek: Bitcoin’in yasa dışı olduğu bilgisi yanlış. Dünyanın öncü ülkeleri kripto para piyasalarını regüle etti. Bugün Japonya, Güney Kore, Almanya, İsviçre, ABD ve Kanada gibi ülkelerde kripto para piyasaları düzenlenmiş durumda.
Türkiye’de de regülasyon çalışmaları sürüyor ve bu konuda somut adımlar atıldığı resmi açıklamalarla doğrulandı. Dolayısıyla Bitcoin ve kripto paralar yasaklı değil.
Mit 6: Bitcoin’in merkeziyetsiz olması mağduriyet yaratır | Yanlış
Gerçek: Bitcoin karşıtları, merkeziyetsizlik özelliğinin bir dezavantaj olduğunu ve mağduriyet yarattığını ileri sürüyor. Herhangi bir problem dahilinde başvurulacak bir otorite bulunmamasının daha büyük problemlere yol açtığını ifade ediyorlar. Fakat merkeziyetsizlik, başlı başına problemlerin ve mağduriyetlerin önüne geçen bir sistem.
Bitcoin blokzincir ağı, kimsenin otoritesine ihtiyaç duymadan kendi güvenliğini sağlayan bir yapı. Bir blok içine girilen veri, tüm ağdaki bloklarda yer alır, değiştirilemez ve silinemezdir. Eğer bir hacker tarafından bu ağın arasına girilmeye çalışılırsa da algoritmalar sayesinde o yanlış veri teyit edilmediği için devre dışı kalır. Sistem kendi kendini kontrol edip korur ve dolayısıyla kullanıcılarını da korur. Bunun dışında güvenilir ve 7/24 destek hizmeti sağlayan bir platform üzerinden işlem yapıldığında yaşanabilecek aksaklıklarda her an yardım almak mümkün hale gelir.
Mit 7: Bitcoin bir kumardır | Yanlış
Gerçek: Bitcoin yatırımının şansa dayalı olduğu düşüncesi doğru değil. Tüm dünyada bir yatırım aracı olarak kabul gören ve yaklaşık 620 milyar dolar piyasa değeri olan Bitcoin rüşdünü ispat etmiş durumda.
Fiyatı diğer yatırım araçlarında olduğu gibi arz talep ilişkisine göre kendiliğinden şekillenen Bitcoin, hız, muhafaza ve maliyet bakımından diğer yatırım araçlarına göre avantajlar da sağlıyor.
Kumar gibi sadece riskten oluşan ve aslında hizmet vadetmeyen bir alanla Bitcoin kıyaslanamaz çünkü Bitcoin eşten eşe ödemeyi mümkün kılan ve kriptoloji bilimiyle üretilen bir dijital para. Öte yandan her yatırım aracı belli oranda risk taşır. Burada önemli olan kullanıcının yatırım tavsiyeleriyle değil doğru bilgiyle hareket etmesi ve kendi yatırım profiline ve portföyüne göre işlem yapmasıdır.
Bu içerik en son 9 Temmuz 2024 tarihinde güncellenmiştir.
