Başta Bitcoin olmak üzere kripto paralarla işlem yapan kişilerin sayısı giderek artarken kullanıcıların “tüketici” sayılıp sayılmayacağının tespiti büyük önem taşıyor.
Av. Mehmet Türkarslan
Paribu Hukuk Müşaviri
Başta Bitcoin olmak üzere tüm “coin” ve “token”ların alım satım işlemleri süratle artıyor. Gerçek kişilerin yanında artık tüzel kişiler de kripto para işlem platformları aracılığıyla bu alanda yatırım yapıyor ya da bu konuyu değerlendiriyor.
Hal böyle olunca platformlarla kullanıcılar arasındaki uyuşmazlıklarda uygulanacak hükümlerin tespiti önem arz ediyor.
Genel kanı kullanıcıların “tüketici” olduğu yönündeyse de bu hususu irdelemekte fayda var.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 3. Maddesi’nde tüketici, “ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder” şeklinde tanımlanmıştır. Tanımdan görüleceği üzere bir kişinin tüketici olarak kabul edilebilmesi için ticari amaçlarla ya da mesleki amaçlarla hareket etmemesi gerekmektedir.
Kripto para işlem platformlarına üye olan kullanıcıların saikinin incelenmesi ve anlaşılması, kavramı daha da netleştirecektir.
Bitcoin ya da herhangi bir coin/token alan kullanıcı, bu alımını kâr etmek kastıyla yapmaktadır. Anılan kanunda tüketici işlemleri kavramına da yer verilmiştir. Buna göre tüketici işlemi; “mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dahil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi” ifade etmektedir. Bu maddede düzenlenen “işlem” kavramının “sözleşme” olarak algılanması gerekmektedir.
Tüketicinin ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket etmesi, malı veya hizmeti, kendi ihtiyacı veya hediye etme gibi özel amaçla almasını, kullanmasını ya da tüketmesini, yani malın aşınmasını, biçim değiştirmesini, azalmasını ve değer yitirmesini ifade eder. Kripto para işlem platformunda alım satım yapan kullanıcılar, alıp sattıkları kripto paralardan anlık ve/veya sürekli gelir elde etmeyi hedeflemekte, diğer bir deyişle ticari bir kaygı gütmektedir.
Bu sebeplerle, ticari saik ile yapılan kripto para alım satım işlemlerinde kullanıcıların tüketici sayılmaması gerekmekte olup kullanıcıların sözleşmeleri elektronik ortamda imzalarken bu hususu özellikle göz önünde bulundurması gerekmektedir.
Bu içerik en son 3 Kasım 2022 tarihinde güncellenmiştir.
