BloombergHT’de yayınlanan Akıllı Para programına konuk olan Paribu Hukuk Müşaviri Aysu Düz, Türkiye’de kripto varlık hizmet sağlayıcıları ilgilendiren son yasal gelişmeleri değerlendirdi.
Öne çıkan başlıklar şöyle:
KVHS’ler için rezerv kanıt denetimi uygulama esasları belirlendi
8 Mayıs 2025 Perşembe yayımlanan Sermaye Piyasa Kurulu (SPK) Bülteni’nde yer alan İlke Kararı ile Platformlar ve Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar için rezerv kanıt denetiminin uygulama esasları belirlenmiş oldu.
Kripto varlık sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin lisans başvurularını 30 Haziran tarihine kadar gerçekleştirmeleri gerekiyor. Lisans başvurusu esnasında “platformların sunması gereken belgelerden” biri de rezerv kanıtına yönelik denetim raporu olarak belirlendi. SPK, geçtiğimiz hafta yayımladığı kararla bu denetim sürecinin hangi sürelerle tekrarlanması gerektiği, denetimin kapsamı ve teknik standartları, raporlama süreci ve denetçi seçimi gibi konuları belirlemiş oldu.
İletilen cüzdan adreslerinin KVHS’ye ait olduğu teyitlenecek
SPK’nın yayımladığı İlke Kararında “Bilgi sistemleri denetçisi, kripto varlık hizmet sağlayıcının ilettiği cüzdan adreslerinin kripto varlık hizmet sağlayıcıya ait olduğunun teyidini yapar. Teyit metoduna denetim raporunda yer verilir” ifadeleri yer aldı. Başka bir deyişle SPK, KVHS’lerin ilettikleri cüzdan numaralarının kendilerine ait olduğunun teknik olarak kanıtlanmasını bekleyecek.
KVHS’ler yılda 4 kere denetimden geçecek
SPK, yayımladığı İlke Kararıyla denetim periyotlarına dair ayrıntıları da netleştirdi. Buna göre:
- Denetim periyotları yılda 4 kez olmak üzere, her yılın üçüncü, altıncı, dokuzuncu ve on ikinci aylarını kapsayacak şekilde gerçekleştirilecek.
- Bu denetimler için seçilen bağımsız denetim kuruluşuyla sözleşme imzalanacak.
- Aynı bağımsız denetim kuruluşuyla arka arkaya en fazla 12 dönem, yani 3 yıl; ilgili kuruluştaki baş denetçi ile arka arkaya en fazla 4 dönem, yani 1 yıl çalışabilecek.
SPK, denetimlerde incelenmesi gereken konuları da şu şekilde belirledi:
- Listelenen kripto varlıkların listesi
- Saklanan kripto varlıkların listesi
- Müşterilere ait kripto varlıkların cari değeri
- Varlıkların hangi ağlarda bulunduğu
- Saklama modeli
- Erişim kontrol mekanizmaları
- Varlıkların saklandığı cüzdanların listesi ve adresleri
- Müşterilere ait nakit bakiye büyüklükleri
- Nakit bakiyelere ilişkin banka ve hesap bilgileri
Kripto varlık rezerv tutarları ve rezerv oranı internet sitesinde paylaşılabilecek
Bilgi sistemleri denetçisi, denetim dönemi içerisinde 2 farklı rastgele tarih belirleyerek, KVHS nezdindeki müşteri varlık bilgilerinin dağıtık defter ağındaki varlıklarla karşılaştırmasını alacak ve bu seçilen tarihler, denetim tarihinin bir gün öncesine kadar kripto varlık hizmet sağlayıcı ile paylaşılmayacak.
Ayrıca, KVHS, varlıkların bulunduğu cüzdan adresleri, cüzdan tipi, varlıkların bulunduğu ağ, cüzdan altyapısı ve cüzdan hareketlerini de denetçi ile paylaşacak. Denetçinin, KVHS tarafından iletilen cüzdanların, o firmaya mı ait olduğuna yönelik incelemesi de raporda yer alacak. KVHS’lerin ilgili raporu teslim aldıktan sonra yönetim kurulu kararı alıp, Sermaye Piyasası Kuruluna sunmaları gerekiyor.
Zorunlu olmamakla birlikte, şirketler, denetçinin detayları olmaksızın kripto varlık rezerv tutarlarını ve rezerv oranını internet sitesinde paylaşabilir. Bu detayın özellikle belirtilmesinin sebebi, artık KVHS’lerin reklam kampanyaları yaparken tabi olduğu esasların açık ve detaylı bir şekilde belirlenmiş olması. Yani, bu şekilde bir paylaşım yapmalarının reklam kurallarına uygun olup olmadığı, bu İlke Kararıyla SPK tarafından belirtilmiş oldu.
Bu içerik en son 13 Mayıs 2025 tarihinde güncellenmiştir.
