BloombergHT’de yayınlanan Akıllı Para programına konuk olan Paribu Hukuk Müşaviri Aysu Düz; Türkiye’de kripto varlık hizmet sağlayıcıları ilgilendiren son yasal gelişmeleri değerlendirdi.
KVHS’ler için kullanıcı kabul süreçlerinde yeni dönem
Kripto varlık hizmet sağlayıcılar (KVHS) için kullanıcı kabul süreçlerinde yeni bir döneme girildi. 25 Aralık tarihinde yürürlüğe giren MASAK mevzuat değişiklikleriyle kripto varlık hizmet sağlayıcılar, finansal kuruluş olarak değerlendirilmeye başlandı. Bu gelişmenin ardından, kullanıcı kabul süreçlerinde de değişiklikler meydana geldi.
Mevcut kullanıcıların finansal işlemlerine devam edebilmeleri için 25 Nisan 2025 itibarıyla kimlik doğrulama süreçlerini tamamlamaları gerekiyordu. Yeni düzenlemeler gereği, hesap doğrulama adımlarını tamamlamayan kullanıcılar finansal işlem gerçekleştiremiyor.
Yeni düzenlemeler, mevcut kullanıcıların tıpkı diğer finans kuruluşlarında olduğu gibi KVHS’lerde finansal işlem gerçekleştirebilmeleri için şu adımların tamamlanmasını gerektiriyor:
- Yeni kimlik kartlarının akıllı telefonları aracılığıyla doğrulatılması
- NFC özelliğiyle kimlik kartlarının okutulması
- Meslek ve gelir bilgilerinin doğrulanması
- Canlılık testi ile yüz tanımasının gerçekleştirilmesi
- E-Devlet üzerinden indirilecek olan barkodlu ikametgâh belgesinin sisteme yüklenerek adres teyidinin gerçekleştirilmesi
Yeni kullanıcılar ise üye olurken şu adımları tamamlıyor:
- Ad, soyad, telefon ve e-posta bilgilerinden sonra uyruk, TC kimlik numarası, anne-baba adı, doğum yeri, doğum tarihi, kimlik seri no bilgilerinin doldurulması
- E-Devlet üzerinden indirilecek olan barkodlu ikametgâh belgesinin sisteme yüklenerek adres teyidinin gerçekleştirilmesi
- Meslek ve gelir bilgilerinin doğrulanması
- Kimlik kartının akıllı telefon aracılığıyla doğrulatılması ve NFC özelliği ile kimlik kartlarının okutulması
- Canlılık testi ile yüz tanıması gerçekleştirilmesi
Bu adımların tamamlanmasıyla hesap doğrulama süreci de tamamlanmış oluyor.
TÜBİTAK, KVHS’lerin bilgi sistemleri ve teknoloji altyapılarına ilişkin kriterlerin revize edilmiş versiyonunu paylaştı
Sektördeki bir diğer güncel gelişme ise TÜBİTAK tarafından geldi. TÜBİTAK, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) mevzuatları çerçevesinde, KVHS’ler için düzenleyici ve denetleyici kurum olarak konumlanıyor. TÜBİTAK’ın bu kapsamdaki ilk çalışması kripto varlık hizmet sağlayıcıların bilgi sistemleri ve teknoloji altyapılarına ilişkin kriterlerin belirlenmesi yönünde oldu. TÜBİTAK, mart ayı sonunda dokümanın ilk taslağını paylaşıp, sektör görüşleri için kamuya açmıştı. 30 Nisan’da ise sektör görüşlerine göre revize edilmiş versiyonu internet sitelerinde paylaşıldı.
Özellikle kripto varlık saklama kuruluşlarını direkt olarak etkileyen bu kriterlere göre, sıcak ve soğuk cüzdanların yapılarının nasıl kurgulanması gerektiği, cüzdanlardaki güvenlik, erişim, donanım, yazılım kriterlerinin nasıl olması gerektiği, veri gizliliği, risk yönetimi, bilgi güvenliği, uygulama güvenliği ve dışarıdan hizmet alınması hâlinde uyulması gereken kuralların neler olduğu belirlenmiş oldu.
Ayrıca sektörde “staking” olarak bilinen, kripto varlıkların kilitlenmesi hususuyla ilgili de ayrıntılar oluştu. Bu kapsamda staking yapmak isteyen saklama kuruluşları ve platformların uyması gereken kurallar, şu şekilde belirlendi:
- Staking sadece sıcak cüzdanlar kapsamında yapılabilecek.
- Kilitleme mekanizmaları için risk analizi ve değerlendirmesi yapılacak.
- Amaç, teknik yapı ve risk profiline göre staking mekanizmaları ayrıştırılarak farklı mekanizmalar oluşturulacak.
- Akıllı kontrat, protokol ve benzeri mekanizmalar güvenlik denetiminden geçmiş olacak, belirli periyotlarla bu güvenlik denetimleri tekrarlanacak ve yalnızca güvenli bulunan mekanizmalar kullanılacak.
- Kullanılacak bu akıllı kontrat ve benzeri mekanizmalar açık kaynak kodlu olacak.
- Kilitleme, geri çekme mekanizmasının KVHS sistemlerine entegrasyonu, entegrasyonun doğrulanması ve değişikliklerin izlenmesi ile sorunların tespit ve çözüm süreçleri KVHS’ler tarafından belirlenecek.
Bu içerik en son 2 Mayıs 2025 tarihinde güncellenmiştir.
